✅ توضیح برخی از پیامدهای نامطلوب پس از ایمن سازی (AEFIs):


⬅️توجه: پیامدهای نامطلوب زیر باید گزارش شوند اگر:

الف: به واکسیناسیون ربط داده شوند.

ب:تمام پیامدهایی که ظرف چهار هفته پس از ایمنسازی رخ دهند.

🔴الف:پیامدهای نامطلوب موضعی:

۱_آبسه محل تزریق :


ضایعه ای در محل تزریق که حاوی مایع بوده و حالت مواج داشته و یا سرباز کرده باشد که می تواند همراه با تب یا بدون تب باشد و شامل انواع ذیل است :

✔آبسه باکتریال : وجود چرک، علائم التهابی، تب، کشت مثبت، رنگ آمیزی گرم مثبت یا پیداکردن نوتروفیل، اغلب به نفع وجود یک آبسه میکروبی است.

✔آبسه استریل : حالتی است که شواهدی مبنی بر وجود عفونت باکتریال، متعاقب بررسی های انجام شده در یک آبسه وجود ندارد.

۲_لنفادنیت از جمله لنفادنیت چرکی:
الف:حداقل یک غده لنفاوی به اندازه ۱٫۵ سانتیمتر و یا بزرگتر ( عرض یک انگشت فرد بالغ) ایجاد شده باشد.

ب:یک سینوس مترشحه روی یک غده لنفاوی که فقط در اثر تزریق واکسن ب.ث.ژ و ۲ تا ۶ماه بعد از دریافت این واکسن در همان سمت و اکثرا در ناحیه زیر بغل ایجاد شده باشد.

۳_واکنش موضعی شدید: ایجاد عوارضی در اطراف محل تزریق با حداقل یکی از علامت های زیر:
الف:تورم در نزدیکترین مفصل محل تزریق.
ب:درد، قرمزی و تورم که بیش از سه روز ادامه یابد ؛
ج: درد، قرمزی و تورم که به بستری شدن نیاز داشته باشد.

ب - پیامدهای نامطلوب دستگاه عصبی مرکزی(مغز و نخاع):

⬅️فلج حاد:

الف : پولیومیلیت فلجی ناشی از واکسن :
فلج شل حاد که در مدت ۴ تا ۳۰ روز بعد از دریافت واکسن خوراکی فلج (OPV ) شروع می شود و یا در مدت ۴ تا ۷۵ روز پس از تماس با شخصی بروز می نماید که واکسن خوراکی فلج را دریافت نموده است.

ب : سندرم گیلن باره (GBs):


✔فلج شل حاد متقارن بالارونده که به سرعت پیشرفت می کند با از بین رفتن حس همراه بوده و در ابتدای بیماری تب وجود ندارد. این موارد با آزمایش مایع مغزی نخاعی، تشخیص داده می شوند که در آن بین شمارش سلولی و مقدار پروتئین، تناسبی وجود ندارد.
✔سندرم گیلن باره که تا ۳۰ روز پس از ایمنسازی اتفاق می افتد، باید گزارش داده شود.

⬅️آنسفالوپاتی: با دو علامت از علائم زیر مشخص می شود :


الف:تشنج
ب:تغییر شدید سطح شعور که یک روز یا بیشتر به طول انجامد.
تغییر آشکار رفتاری که به مدت یک روز یا بیشتر ادامه یابد.

⬅️آنسفالیت:
✔آنسفالیت به وسیله علائم فوق و نشانه های التهاب مغزی و در بسیاری حالات با پلئوسیتوز (افزایش سلول) مایع مغزی نخاعی و یا جدا شدن ویروس، مشخص می شود.

✔هر آنسفالیتی که تا یک ماه پس از ایمنسازی اتفاق بیفتد، باید گزارش شود.

⬅️مننژیت:

✔علائم: شروع ناگهانی تب، سفتی گردن، سردرد و استفراغ و علائم مثبت مننژه(کرنیک - برودزینسکی) هستند و نشانه ها ممکن است دقیقا با علائم آنسفالیت مشابه باشند.

✔آزمایش CSF ، مهمترین وسیله تشخیص مننژیت است.

⬅️تشنج:
تشنج هایی که از چند دقیقه تا بیش از ۱۵ دقیقه طول می کشد و با علائم یا نشانه های کانونی همراه نمی باشد.
الف : تشنج های همراه تب.
ب: تشنج های بدون تب.


ج- سایر عوارض نامطلوب ایمنسازی:

🔴۱_واکنش های آلرژیک یا حساسیتی:
✔در صورت حساسیت بیش از حد بیمار به خود واکسن و یا سایر اجزاء واکسن بروز یافته و با یک یا چند علامت از علائم زیر، مشخص می شوند :
۱_ضایعات پوستی: (مثل کهیر، اگزما، راش های جلدی و خارش ژنرالیزه) پس از انجام واکسیناسیون.
۲_تنگی نفس و خس خس سینه.
۳_ادم و تورم در صورت و یا کل بدن.

🔴۲_واکنشهای آنافیلاکتیک ( افزایش حساسیت):

✔در صورت حساسیت به واکسن، گاهی واکنش آلرژیک ایجاد شده در بیمار، بسیار شدید خواهد بود.

✔ این واکنش ها در مدت دو ساعت پس از تزریق واکسن رخ می دهند.

✔ با یک یا چندعلامت از علائم زیر مشخص می گردند :

الف:خس خس یا تنگی نفس به علت اسپاسم برونش.

ب: تنگی نفس به علت ایجاد ادم و تورم در راههای هوایی فرد.

ج:کهیر، تورم صورت یا ورم عمومی.

⬅️شوک آنافیلاکسی:
✔ ناشی از حساسیت زیاد از حد فرد به واکسن است.

✔ بلافاصله پس از ایمن سازی با برونکواسپاسم و لارنگواسپاسم (انقباض حلق و حنجره) یا بدون آن بروز می کند که منجر به تنگی نفس میشود.

و یا سبب اختلال در گردش خون خواهد شد.

✔پیامدهای شوک آنافیلاکسی:
- تغییر در سطح هشیاری ؛
- کاهش فشار خون شریانی؛
-فقدان نبض های محیطی و انتهاهای سرد.
- کاهش جریان خون محیطی ؛
- برافروخته شدن صورت ؛
- افزایش ضربان نبض.

⬅️التهاب و درد مفاصل: معمولا به دو صورت مشاهده می گردد:
الف : درد مفصل پایدار که بیش از ده روز باقی می ماند.

ب : درد مفصل گذرا که حدود ده روز و یا کمتر باقی می ماند.

⬅️عارضه (BCGitisمنتشر):

✔علائم شبيه ابتلاء به سل.

✔ پس از ۱ تا ۱۲ ماه بعد از دریافت واکسن BCG ایجاد میشود.

✔توسط جداسازی مایکو باکتریم سوش BCG اثبات می گردد.

⬅️ تب:

الف : تب خفیف : درجه حرارت ۳۸ درجه سانتیگراد تا ۳۸/۹ از راه مقعدی.

تب بالا: درجه حرارت ۳۹ تا ۴۰/۴ درجه سانتیگراد از راه مقعدی.

ج : تب خیلی بالا : درجه حرارت برابر یا بیشتر از ۴۰/۵ درجه سانتیگراد از راه مقعدی.

د :تب نامحسوس یا مشخص نشده : به نظر می آید درجه حرارت بالا است اما اندازه گیری نشده است.

⛔افزایش دمای بدن پس از تزریق واکسن، طبیعی است امااگر تب بیمار، بالا و یا خیلی بالا باشد ( ب و ج )، باید گزارش شود.

⬅️سقوط فشار خون و کاهش عکس العمل بدن:
✔ممکن است در عرض ۲۴ ساعت پس از تزریق واکسن، فرد به طور ناگهانی دچار حالت رنگ پریدگی ،کاهش و یا عدم پاسخگویی به تحریکات، کاهش تون عضلات بدن ( افتادگی و بی حسی‌دستها یا پاها ) شود که این حالتها معمولا گذرا هستند و خود به خود رفع می شوند.


⬅️آستنیت و استئومیلیت:

✔ممکن است حدود ۸ تا ۱۶ ماه پس از تزریق واکسن B.C.G در استخوان های مجاور محل تزریق، استئیت یا استئومیلیت اتفاق بیفتد.

⬅️جیغ کشیدن ممتد:
گریه مداوم و بدون انقطاع که برای مدت ۳ ساعت ادامه داشته باشد و جیغ زدن با صدای بلند و غیر طبیعی.

⬅️سندرم شوک توکسیک:

✔علائم:شروع ناگهانی تب، استفراغ و اسهال شدید آبکی چند ساعت پس از واکسیناسیون.

✔ بسیار خطرناک است و باید سریع به پزشک ارجاع داده شود.

✔ اگر در مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از آغاز، درمان نشود ممکن است منجر به مرگ شود.

⬅️عفونت خون (Sepsis):
✔شروع ناگهانی یک بیماری عفونی و شدید به علت عفونت باکتریال که با کشت مثبت خون اثبات می گردد.

🔴د: سایر عوارض شدید و غیر معمول که در طی ۴ هفته پس از واکسیناسیون ممکن است به وجود آید :

الف : مرگ دریافت کننده واکسن در مدت ۴ هفته پس از تزریق که هیچگونه دلیل روشن و واضح دیگری برای آن عنوان نشده باشد، باید گزارش شود.

ب: هرگونه عارضه در دریافت کننده واکسن که به بستری شدن در بیمارستان بیانجامد و به واکسیناسیون نسبت داده شود، نیز باید گزارش گردد.


موضوعات مرتبط: ایمن سازی_تعریف برخی عوارض پس از ایمن سازی

تاريخ : یکشنبه نوزدهم بهمن ۱۳۹۹ | 23:55 | نویسنده : علی حیدری |